Hitit Dönemi’nde Anadolu’da Tavananna Olgusu
Hitit Dönemi’nde Anadolu’da Tavananna Olgusu |
Hitit Dönemi’nde Anadolu’da Tavananna Olgusu
Tülin CengizDr. Öğretim Üyesi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü.
Orcid no: 0000-001-6835-3396, tulin.cengiz@hbv.edu.tr
TAWANANNA PHENOMENON IN ANATOLIA IN THE HITITE AGE
Abstract
In the Hittite Kingdom, which has a patriarchal image with its monarchic state structures, economic systems based on organized agriculture and animal husbandry, military organizations, and inheritance systems based on male ancestry, documents dated especially to the Old Hittite Age indicate the existence of women by the name of the Sovereign queen, Tawananna as almost the most influential and influential person in the Hittite palace after the Hittite king. Existing documents indicate that the Tawannas had a strong influence on the state, but they did not provide information about their lineage relations, duties and missions with the Hittite King. Kings are the only legitimate representatives of the state inside and outside in the ancient world, law maker, rule maker, the heir determiner, an absolute power with divine power, determining the future and destiny of the people. Even Hattušili I introducing himself as Tawananna’s nephew in order to legitimize his right on the throne in such a world, him banning the mention of Tawananna, whom the same king regarded as a great danger to the state at the end of his life, and then the absence of documents with the names of Tawananna and Tawanannaship for a long time from even long after Hattušili show that the influence of Tawananna on the kingdom is much different and more than a plain queen. This study has been written in order to examine the institution of Tawananna and Tawanannaship, which is one of the important debates on political and social life in Anatolia in the Hittite Age, in the axis of existing documents and discussions.
Keywords: Tawananna, Hittite, Queen, Woman, Hattušili I, Ancient Hittite Age.Özet
Monarşik devlet yapıları, organize tarım ve hayvancılığa dayalı ekonomik sistemleri, askeri teşkilatlanmaları, erkek soyuna dayalı veraset sistemleriyle ataerkil bir görüntü çizen Hitit Krallığı’nda özellikle Eski Hitit Çağı’na tarihlendirilen belgeler, Hitit sarayında Hitit kralından sonra neredeyse en nüfuzlu ve etkili kişi olarak Egemen Kraliçe adıyla anılan Tavananna unvanlı kadınların varlığına işaret etmektedir. Mevcut belgeler Tawannaların devlet üzerinde güçlü etkileri olduğuna işaret etmekte fakat Hitit Kralı ile soy ilişkileri, görevleri ve misyonları ile ilgili bilgi vermemektedirler. Krallar, Eskiçağ dünyasında devletin içte ve dışta tek meşru temsilcisi, kanun yapıcı, kural koyucu, veliahdı belirleyici, tanrısal kudrete sahip, halkın geleceği ve kaderini tayin edici mutlak bir güçtür. I.Hattušili’nin böyle bir dünyada taht üzerindeki hakkına meşruiyet kazandırmak için kendisini Tavananna’nın yeğeni olarak tanıtması, yine aynı kralın ömrünün son zamanlarında devlet için çok büyük bir tehlike olarak gördüğü Tavananna’nın adının anılmasını yasaklaması, ardından Hattušili’den uzunca bir zaman sonrasına kadar Tavanannalık ve Tavananna adının geçtiği belgelere rastlanılmaması bile Tavanannaların krallık üzerindeki etkilerinin sade bir kraliçeden çok farklı ve fazla olduğunu göstermektedir. Bu çalışma, Hitit Çağı’nda Anadolu’daki siyasal ve sosyal yaşama dair önemli tartışmalardan biri olan Tavananna ve Tavanannalık kurumunu mevcut belgeler ve tartışmalar ekseninde ele alarak incelemek amacıyla kaleme alınmıştır.
Anahtar Sözcükler: Tavananna, Hitit, Kraliçe, Kadın, I. Hattušili, Eski Hitit Çağı.
Yorumlar
Yorum Gönder